Fred Buyle, ontdekkingsreiziger, vrijduiker en fotograaf

Het leven kwam van de oceanen, onze geschiedenis als soort is onafscheidelijk !

Na verscheidene jaren van competitie op wereldniveau besluit de vrijduiker Fred Buyle om zijn sportcarrière te stoppen en zich te wijden aan de verkenning van de oceanen en hun behoud, door middel van uitzonderlijke onderwaterrapporten. Fred vertelt over zijn passie en deze sport die voor iedereen toegankelijk is.

Je bent een voormalige topsporter, we zijn benieuwd naar je palmares?

Tussen 1994 en 2004 was ik een professioneel atleet. Gedurende deze jaren behaalde ik 4 wereldrecords, een individuele wereldkampioen-titel en de wereldbeker team.

Wat trok je aan in deze sport? Vaak praten mensen over een extreme sport, denk je dat dat het geval is?

Apneu is geen extreme sport. Een extreme sport zit vol adrenaline, nu … bij snorkelen zoekt men net het tegenovergestelde, het is eigenlijk zelfs noodzakelijk om grote emotionele schommelingen te vermijden.

Wat betreft het begrip ‘gevaar’ dat zeer aanwezig is in extreme sporten, bij vrijduiken bestaan vooral objectieve gevaren waar we geen controle over hebben. Zelfs de best voorbereide bergbeklimmer, kan bijvoorbeeld niets doen als er een stenen naar beneden vallen.

Bij competitieve apneu bestaat het objectieve gevaar niet, alleen het subjectieve gevaar is reëel, met andere woorden het gevaar dat voortkomt uit ons eigen gedrag.

Persoonlijk ben ik nooit een fan geweest van “extreme” activiteiten, ze liggen niet in mijn aard.

Alles ging je voor de wind als topsporter, waarom ben je dan gestopt met competitie?

De competitie was vooral een manier om kennis te maken, een methodiek aan te leren en toe te passen. Na een tijdje evolueert dat en duik je routinematig: je kent je voorbereiding, weet hoe trainingen te plannen en records neer te zetten. Ik had het gevoel dat het tijd was voor wat anders …

Je bent gestopt met de competitie, maar niet met het duiken.
Misschien omdat je niet weet hoe je moet leven zonder deze passie?

Zo ver ik me kan herinneren, heb ik altijd de diepten van de oceaan willen verkennen. Daarvoor is de eenvoudigste en meest natuurlijke manier apneu.

Toen ik 7 was begon ik eraan met mijn zwemvliezen, masker en snorkel en het was een echte openbaring. Vervolgens ben ik steeds vaker de zeebodem gaan verkennen.

Het was in het begin van de jaren 90 dat ik begon met competitie, toen de sporttak wat was gestructureerd. Het was een prachtig avontuur. Maar uiteindelijk is de passie voor onderzoek steeds het sterkst geweest. Vandaag besef ik dat de competitie slechts een deeltje was van een bepaalde periode in mijn leven.

Wat levert apneu (buiten competitie) je dagelijks op? 

Vrijduiken is nooit een doel op zich voor mij geweest, maar wel een middel, een hulpmiddel als een ander. Met deze tool kan ik met passie werken en dingen bereiken die ik anders niet zou kunnen verwezenlijken. Het is een leerschool van striktheid en nederigheid, die duidelijk invloed heeft op mijn dagelijks leven en de manier waarop ik het leven zie.

Geeft het duiken je vandaag nog de mogelijkheid ervan te leven? 

Met apneu kun je veel dingen doen.

In mijn geval werd het heel snel een manier om onderwaterfoto’s te maken. Bij apneu komt geen geluid kijken, dieren worden minder gestoord dan bij duiken met flessen, zo laten ze makkelijker contact toe. Alle toenadering is natuurlijker en in harmonie met de natuur.

Dankzij de onderwaterbeelden kon ik samenwerken met wetenschappers op hun veldmissies. Regelmatig plaats ik tags op de haaien, maak ik identificatie foto’s of werk ik aan akoestische experimenten met walvisachtigen.

Met apneu kan ik de schakel worden tussen dieren en biologen.

Is dit een sport die op elke leeftijd kan worden beoefend? Zijn er vereisten?

Ja, absoluut! Apneu is een sport voor iedereen. Om de uitdrukking te hergebruiken: toegankelijk van 7 tot 77 jaar oud! We kunnen het kinderen aanleren, maar ook oudere mensen, omdat het een watersport is die weinig traumatisch is voor het lichaam. Al snel kunnen mooie sensaties en individuele prestaties gaan bekoren. Ik heb een vriend van 82 jaar en die nog steeds meer dan 60 meter afdaalt!

Zit er een nieuwe rage aan te komen?

Ja, het is duidelijk dat vrijetijdsapneu explodeert. Lange tijd dachten we dat apneu een activiteit was die alleen toegankelijk was voor mensen met uitzonderlijke capaciteiten, maar dat is absoluut niet het geval.

Sinds ongeveer tien jaar hebben de cursussen zich verder ontwikkeld en de methode laat nu in één weekend toe om de activiteit en veiligheidsinstructies te gaan ontdekken. 

Hoe zou jij de zee definiëren?

De zee is een van de laatste ruimtes van vrijheid …
Ten goede en ten kwade …

En hoe zou jij, tenslotte, je relatie met de zee omschrijven?

Tijd doorbrengen op en onder de oceaan is van vitaal belang voor mij. Ik denk dat de oceaan verankerd is in onze genen, het leven kwam van de oceanen, onze geschiedenis als soort is onafscheidelijk, daarom moeten we haar ten koste van alles beschermen.