Gedeelde perspectieven op de oceaan
De gemeenschappelijke liefde van freediver Fred Buyle en schipper Jonas Gerckens
Elke dag weer komen ze ermee in aanraking, de zee is hun kantoor. Sinds hij stopte met de duikcompetitie op wereldniveau, heeft Fred Buyle zijn freediving-technieken gebruikt om de schoonheid van het “blauw goud” en zijn inwoners op beeld vast te leggen. Met zijn camera brengt de freediver waarschijnlijk meer tijd onder water door dan op het land.
Skipper Jonas Gerckens bezoekt de zee ook dagelijks om er te trainen voor oceaanraces van het hoogste niveau.
Het was op de Azoren dat de twee Belgische atleten besloten om elkaar hun versie van de Oceaan te laten ontdekken.
Het begon allemaal aan boord van de Class40 waarmee Jonas het Belgische Route du Rhum-record brak in 2018. De skipper nodigde Fred uit om rond de Pico-vulkaan te gaan varen. Fred kent wel iets van zeilboten maar dit type, dat verre van een cruisemodel is, wat minder: “Elke boot is anders. In het begin is het stressvol omdat je niet weet hoe ver het kan gaan, ook wat betreft de bewegingen van deze boot. De Class40 reageert erg snel in vergelijking met een cruiseschip. Elke beweging wordt steeds goed overwogen.“
En wanneer Jonas aan Fred voorstelt om de Spinnaker boven te halen (groot hoofdzeil vooraan) doet Fred dat, ook al is het zijn favoriete zeil niet. “Ik gebruik zeilboten om bij een expeditie van A naar B te gaan, meestal vermijden we de Spinnaker, dat zeil is een echt recept is rampen.”
En Jonas voegt eraan toe: “Natuurlijk is het zelfs voor mij heel technisch zeilen. Je moet altijd voorzichtig zijn, vooral op een boot zoals deze die wel 12 meter lang is. De minste fout wordt contant betaald, maar dit type zeil is nu eenmaal essentieel om snel te gaan.”
Na deze dag op Jonas’ zeilboot te hebben vertoefd, is Fred er wel van overtuigd dat zelfs als hun beroepen heel anders zijn, hun manier van de zee te benaderen toch zeer vergelijkbaar is: “Ik denk dat we een soortgelijke relatie hebben met de zee, het is ons kantoor maar ook onze speeltuin. We weten hoe ver we kunnen gaan omdat we weten dat het een natuurlijke omgeving is met elementen die we niets steeds helemaal beheersen, dus je bouwt steeds veiligheidsmarge in, ook al is het net onze taak om er het maximum uit te halen …”
Jonas houdt van competitie op zijn zeilboot, maar het is vooral de liefde voor de zee die hem aanmoedigt om regelmatig de zee op te gaan. “We kunnen momenten van intense symbiose hebben met de oceaan en andere momenten waarbij het nodig is je aan haar wetten te onderwerpen. Dat is het hele spel. Je moet nederig blijven tegenover de zee, terwijl je er ook mee durft te spelen, wanneer de omstandigheden het toelaten.”
De volgende dag is het de beurt van Fred om Jonas mee te nemen, maar deze keer onder water. De omstandigheden zijn ideaal om de blauwe haaien van de Azoren te ontmoeten in het midden van ‘The Big Blue’.
Hoewel enthousiast over het idee, kan Jonas niet anders dan denken aan de film “Jaws”, een referentie die Fred vaker hoorde als hij met haaien zwom. “Die film heeft een hele generatie getraumatiseerd maar vooral een vals beeld van haaien gegeven. Haaien zijn eigenlijk heel zachtaardig en kalm. De blauwe haaien hier meten tussen 1m50 en 2m50. In feite moet je hen behandelen als een hond. Als een hond naar je gromt en je achteruitgaat, heb je net meer kans dat hij verder door gaat. Bij een zeedier is dit principe net hetzelfde. Je moet je terrein verdedigen. Als hij naar je toe komt, blijf op je plaats staan en zal hij wegdraaien. Haaien zijn nieuwsgierig en wat achterdochtig.”
En het was ver van de kust dat Jonas geconfronteerd werd met 5 blauwe haaien die een uurtje om hem heen cirkelden.
“Ik voer op alle oceanen van de wereld, maar nooit om te bekijken wat er onder zit. Ik vond het geweldig, ook al is het een beetje eng.”
De eerste minuten in het water is Jonas wat achterdochtig voor het naderende onbekende, maar erna rijst de magie heel snel “Ik ben overweldigd om ze zo nabij naast me te zien. Langzaam, voorbij wederzijdse vrees, vormt zich een zen gevoel. We draaiden om mekaar heen, ze komen steeds dichterbij … soms raken ze je. Hun beweging is als lucht in het water, zo vloeiend, erg mooi! Wat een geweldige ervaring. Bedankt Fred!”
Vandaag voelt Fred de behoefte om terug te geven aan de zee wat ze hem eerder gaf toen hij een freediving-kampioen was. Ik probeer het bewustzijn te verhogen, omdat “de zee hét leven is. Als we de oceaan verliezen, verliezen we de strijd.”
Deze ontmoeting kan je ontdekken in de documentaire “In het hart van de golven” waarvan de avant-première te zien was op het Into the Blue 2020 Festival.
